کارگزار ناظر و آنچه باید از نحوه انتخاب کارگزار ناظر مناسب بدانید

یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد هر کشوری، بازار سرمایه است زیرا این بازار می‌تواند نقش مهمی در رشد و توسعه‌ی اقتصاد ایفا کند. بازار سرمایه جایی است که در آن افراد حقیقی و حقوقی، سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف به معامله‌ی دارایی‎‌های مختلف از جمله سهام می‌پردازند. این بازار عناصر متعددی دارد. یکی از عناصر کلیدی‌ای که در این بازار حضور دارد و به‌عنوان واسطه‌ای بین سرمایه‌گذاران و بازار عمل می‌کند، کارگزار ناظر است. کارگزار ناظر به صحت و منصفانه بودن معاملات نظارت می‌کند و حضور او اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله می‌خواهیم به سوالاتی درباره‌ی اینکه کارگزار ناظر کیست، چه کارهایی انجام می‌دهد و نحوه‌ی انتخاب و تغییر آن بپردازیم.

کارگزار ناظر کیست؟

در بورس ایران کارگزار ناظر شرکت یا موسسه مالی‌ای است که از سمت سازمان بورس مشخص می‌شود تا بر معاملات یک سهم خاص نظارت کند و شفافیت معامله و صحت آن را تضمین کند. این شرکت در حقیقت شرایط اتصال بین سرمایه‌گذاران و فروشنده را فراهم می‌کند و تلاش می‌کند ریسک معاملات کاهش یابد.

وظایف کارگزار ناظر چیست؟

کارگزار ناظر در بازار نقش‌های متعددی را بازی می‌کند و حضورش هم برای خریداران و هم فروشندگان الزامی است. می‌تواند کارگزار سهم را به نوعی وکیل هر دو طرف معامله در جابه‌جایی سهم در نظر گرفت. در ادامه به تعدادی از وظایف مشخص کارگزار ناظر اشاره می‌کنیم:

• انجام معاملات: اصلی‎‌ترین وظیفه کارگزار ناظر این است که شرایط معامله‌ی دقیق سهام و اوراق بهادار را فراهم کند. همچنین او باید شرایط را برای معامله اوراق بدهی هم سامان‌دهی کند.
• مشاوره: وظیفه دیگری که کارگزار ناظر مامور به انجام آن است ارائه مشاوره‌های مناسب به مشتریان است تا حضور بهتری در بازار داشته باشند و از سرمایه خود محافظت کنند. همچنین کارهایی مانند گرفتن کد بورسی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در شرح وظایف کارگزار ناظر است.
• مدیریت حساب مشتریان: از جمله کارهای دیگری که برعهده کارگزار ناظر است تهیه گزارش از معامله‌های انجام شده‌ی مشتریان و ارائه‌ی اطلاعات دقیق و به روز شده به آن‌هاست.
• اطلاع رسانی و پاسخگویی به سوالات: کارگزار ناظر باید اطلاعاتی که نیاز است مشتری به آن‎‌ها دسترسی داشته باشد و همچنین اخبار مربوط به فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری را در اختیار افراد بگذارد. همچنین وظیفه‌ی پاسخگویی به سوالات و مشکلات مشتریان به عهده‌ی اوست.

نحوه انتخاب کارگزار ناظر مناسب

کارگزاران ناظر مختلفی در بازار حضور دارند که کار کردن با هرکدام مزایا و معایب خودش را دارد. در ادامه به تعدادی از فاکتورهایی که بهتر است در نظر بگیرید اشاره می‌کنیم:

• مجوز: کارگزار باید دارای مجوزهای لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار باشد.
• سابقه: برای اینکه بدانید یک کارگزار ناظر، گزینه مناسبی است یا نه، بهتر است سوابق آن را در بازار بررسی کنید و به سراغ کارگزارانی بروید که مدت زیادی است در بازار فعالیت دارند.
• میزان کارمزد: کارگزار ناظر برای خدمات خود از شما کارمزد دریافت می‌کند بنابراین بهتر است نرخ کارمزد کارگزارهای مختلف را بررسی کنید تا بهترین خدمات را با بهترین قیمت بگیرید.
• خدمات: نوع خدمات کارگزار اهمیت زیادی دارد. بررسی کنید و ببینید باتوجه به نیازهای شما کارگزار موردنظر خدماتی مانند تحلیل بازار یا مشاوره‌های اختصاصی ارائه می‎‌کند یا خیر.
• نظرات مشتریان: مشتریان سابق هر کسب و کاری بهترین معرفان آن کسب و کار هستند. به دنبال نظرات سایر کاربران درباره کارگزاری‌ها باشید و گزینه‌ای را انتخاب کنید که افراد بیشتری از خدمات آن رضایت داشته‌اند.

 روش تشخیص کارگزار ناظر

برای تشخیص کارگزار ناظر به صورت عمومی می‌توانید به وبسایت شرکت سپرده گذاری مرکزی اواراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کنید و با داشتن کد ملی برای افراد حقیقی و کد سهام برای افراد حقوقی کارگزار ناظر خود را ببینید. توجه داشته باشید که اگر تمام سهام شما در یک کارگزاری است همان کارگزاری ناظر شماست اما اگر در چند کارگزاری مختلف سهم دارید وبسایتی که در بالا گفته شد می‌تواند به شما کمک کند کارگزاری ناظر خود را تشخیص دهید.

نحوه تغییر کارگزار ناظر

یکی از مشکلاتی که هنگام حضور در بازار سهام ممکن است با آن مواجه شوید این است که از کارگزاری ناظر خود رضایت کافی نداشته باشید. خوشبختانه روش‌هایی در نظر گرفته شده است که می‌توانید کارگزار خود را عوض کنید:

• نحوه تغییر کارگزار ناظر به صورت حضوری

برای این کار کافی است اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی خود را همراه داشته باشید و به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کنید. در آنجا کارمندان شما را راهنمایی خواهند کرد تا از ذیل کارگزار ناظر خود خارج شده و کارگزار ناظر جدیدی برای خودتان انتخاب کنید.

•  نحوه تغییر کارگزار ناظر به صورت  غیرحضوری

این روزها، بسیاری از کارها به صورت غیرحضوری و به صورت آنلاین امکان پذیر است. برای این کار کافی است وارد سامانه معاملات آنلاین شوید، فرم‌های انتقال را پرکرده و مدارک موردنیاز را بازگذاری کنید. در ادامه با تایید نهایی شما دارایی‌هایتان به کارگزاری جدید منتقل خواهد شد.

 سامانه ذینفعان بازار سرمایه چیست؟

سامانه ذینفعان بازار سرمایه که با نام DDN هم شناخته می‎‌شود یک پلتفرم آنلاین است که شرکت سپرده گذاری مرکزی آن را راه‌اندازی کرده و سرمایه‌گذاران به کمک آن می‌توانند به اطلاعات زیادی مانند، اطلاعات معاملات، حساب‌های سرمایه‌گذاری، سود، افزایش سرمایه، مجمع و… دسترسی پیدا کنند. هدف از راه‌اندازی این سامانه افزایش شفافیت و البته دسترسی سریع‌تر و ساده‌تر به اطلاعات است.

 نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار بر کارگزار ناظر

یکی از وظایف اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار این است که بر فعالیت‌های کارگزاران ناظر نظارت کند. این کارگزارها باید مجوزهای خود را از این سازمان بگیرند و این سازمان به صورت سالانه عملکرد آن‌ها را بررسی خواهد کرد و تمدید مجوزها تصمیم می‌گیرد. همچنین اگر شما شکایتی از کارگزار ناظر خود داشته باشید سازمان بورس و اوراق بهادار به آن نظارت می‌کند.

سخن پایانی

در نظر داشته باشید انتخاب کارگزار ناظر مناسب می‎تواند تاثیر زیادی رو موفقیت سرمایه‌گذاری شما در بازارهای بورس و اوراق بهادار داشته باشد. با بررسی دقیق و انتخاب آگاهانه شما می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کرده و از خدمات و مشاوره‌های آن استفاده کنید. همچنین یک کارگزار خوب می‌تواند از حقوق شما در بازار سرمایه دفاع کند.