ارزها نه تنها ابزارهایی برای مبادله بلکه شاخصهای مهمی برای ارزیابی سلامت اقتصادی کشورها هستند. یورو، به عنوان واحد پول رسمی منطقه یورو، از زمان معرفی خود در سال 1999 تاکنون، نقشی کلیدی را در اقتصاد جهانی ایفا کرده است. آشنایی عمیقتر با این ارز مهم و استراتژیک که نمادی از همبستگی اقتصادی و سیاسی اروپا محسوب میشود به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید فرصتهای سرمایه گذاری و ترید روی این ارز را به دست بیاورید. به همین دلیل در این مقاله، به بررسی تاریخچه یورو، عوامل موثر بر نوسانهای آن و تحلیلهای جامع در مورد روند قیمت یورو در سال جاری میپردازیم. با ما همراه باشید.
نگاهی به تاریخچه و مراحل ایجاد یورو
یورو (Euro) واحد پولی و ارز رسمی اتحادیه اروپا (European Union) است. تاریخچه یورو به دهه ۱۹۶۰ میلادی بازمیگردد؛ یعنی زمانی که حرف از یک واحد پولی مشترک برای اروپا به میان آمد. از زمان انتشار این ایده تا نهایی شدن این موضوع و چاپ اسکناسهای یورو چیزی حدود 42 سال طول کشید. در حالت کلی، میتوان این مراحل را در دو گام زیر خلاصه کرد.
سیستم پولی اروپایی و گزارش دلور
در سال ۱۹۷۹، سیستم پولی اروپایی (EMS) راهاندازی شد که هدف آن تثبیت نرخهای ارز بین کشورهای عضو بود. مدتی بعد در دهه ۱۹۸۰ «ژاک دلور» (Jacques Delors) رئیس کمیسیون اروپا، گزارشی ارائه داد که مراحل ایجاد اتحادیه اقتصادی و پولی را پیشنهاد میکرد.
پیمان ماستریخت و راهاندازی یورو
در سال ۱۹۹۱، رهبران اروپایی «پیمان ماستریخت» (Maastricht Treaty) را امضا کردند که مقررات لازم برای اجرای اتحادیه پولی را روشن میکرد. این پیمان در سال ۱۹۹۳ به اجرا درآمد. یورو در اول ژانویه ۱۹۹۹ به عنوان یک «ارز نامرئی» معرفی شد که فقط برای پاسخگویی به اهداف حسابداری و پرداختهای الکترونیکی از آن استفاده میکردند. چند سال بعد از آن بود که سکهها و اسکناسهای یورو در اول ژانویه ۲۰۰۲ به گردش درآمدند و در ۱۲ کشور اتحادیه اروپا بزرگترین تغییر پول نقد در تاریخ رخ داد.
چه کشورهایی از یورو استفاده میکنند؟
یورو در حال حاضر، واحد پول رسمی 20 کشور از 27 کشور عضو اتحادیه اروپا است که به عنوان منطقه یورو شناخته میشوند. این کشورها عبارتند از:
- اتریش
- بلژیک
- کرواسی
- قبرس
- استونی
- فنلاند
- فرانسه
- آلمان
- یونان
- ایرلند
- ایتالیا
- لتونی
- لیتوانی
- لوکزامبورگ
- مالت
- هلند
- پرتغال
- اسلواکی
- اسلوونی
- اسپانیا
علاوه بر این، یورو به طور رسمی توسط چهار میکروکشور اروپایی که عضو اتحادیه اروپا نیستند، همچنین توسط برخی از مناطق خاص کشورهای عضو اتحادیه اروپا و به صورت یکجانبه توسط «مونتهنگرو» و «کوزوو» استفاده میشود.
چه نیازی به ایجاد یورو بود؟
ایجاد یورو به دلیلهای مختلفی انجام شد که هدف نهایی آنها بهبود اقتصادی و سیاسی اروپا بود؛ چون با داشتن یک ارز مشترک، تجارت بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا سادهتر و کمهزینهتر تمام میشد و زمینه را برای افزایش سرمایهگذاری و رشد اقتصادی در منطقه فراهم میکرد.
ایجاد یورو به تقویت همکاریهای اقتصادی و سیاسی بین کشورهای عضو کمک کرد و باعث شد که این کشورها بیشتر به یکدیگر وابسته شوند و در نتیجه همبستگی بیشتری داشته باشند. از سوی دیگر، با داشتن یک ارز مشترک، شرکتهای اروپایی توانستند در بازارهای جهانی رقابتپذیرتر شوند و هزینههای مبادلهای را کاهش دهند.
چه فاکتورهایی روی قیمت یورو تاثیر میگذارند؟
ارزش یورو در بازار فارکس تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که هر کدام به سهم خود آن را با نوسان روبهرو میکنند. در ادامه، شما را با چند مورد از این فاکتورها آشنا میکنیم.
نرخ بهره
نرخ بهره تعیین شده توسط بانک مرکزی اروپا، تاثیر زیادی بر ارزش یورو دارد؛ چون سرمایهگذاران به دنبال بازدهی بالاتر هستند و به همین دلیل، برای سرمایه گذاری به سراغ کشورهایی با نرخ بهره بالاتر میروند. این موضوع، تقاضا برای یورو را بالا میبرد و قیمت آن را افزایش میدهد. برعکس این موضوع هم برقرار است.
از سوی دیگر، تفاوت نرخ بهره بین دو کشور میتواند بر نرخ تبادل ارز تاثیر بگذارد؛ مثلا اگر نرخ بهره در منطقه یورو بالاتر از نرخ بهره در آمریکا باشد، سرمایهگذاران یورو را به دلار ترجیح میدهند که این ماجرا باعث افزایش قیمت یورو نسبت به دلار میشود.
معاملهگران فارکس به دقت تغییرات نرخ بهره را دنبال میکنند تا حدس بزنند که بانکهای مرکزی چه زمانی نرخ بهره را تغییر خواهند داد. این پیشبینیها هم میتوانند تاثیر زیادی بر بازار داشته باشند و باعث نوسان قیمت یورو شوند.
نرخ تورم
تورم پایین باعث افزایش ارزش یورو میشود؛ چون قدرت خرید را افزایش میدهد. گفتنی است که نرخ تورم در منطقه یورو با استفاده از شاخص هماهنگ قیمت مصرفکننده (HICP) اندازهگیری میشود.
سیاستهای اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا
سیاستهای اقتصادی و مالی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، به ویژه کشورهای بزرگ با اقتصادهای قوی مانند آلمان و فرانسه، تاثیر زیادی بر ارزش یورو میگذارند.
تعادل تجاری
تعادل تجاری مثبت، یعنی صادرات بیشتر از واردات، میتواند به افزایش قیمت یورو کمک کند؛ چون باعث افزایش تقاضا برای یورو میشود. برعکس، تعادل تجاری منفی، یعنی واردات بیشتر از صادرات، عرضه یورو را افزایش میدهد و ارزش آن را پایین میآورد.
رویدادهای سیاسی
هر گونه رویداد سیاسی مانند برگزاری انتخابات، ایجاد تغییر در دولتها و سیاستهای جدید، تاثیر زیادی بر قیمت یورو میگذارند.
احساسات بازار
احساسات و اعتماد سرمایه گذاران به قدرت اقتصادی منطقه یورو هم تاثیر خود را روی قیمت یورو میگذارد. انتشار گزارشها و نظرسنجیهای اقتصادی میتوانند نشاندهنده این احساسات باشند.
یورو چه برتری نسبت به دلار دارد؟
یورو و دلار آمریکا هر دو ارزهای مهم جهانی هستند؛ اما یورو از برخی جنبهها برای اروپا برتریهایی نسبت به دلار آمریکا دارد؛ مثلا:
- یورو به یکپارچگی بیشتر بازارهای مالی اروپا کمک کرد و باعث کاهش هزینههای تراکنش و افزایش کارایی بازارها شد.
- استفاده از یورو در منطقه یورو، ریسکهای مرتبط با نوسان نرخ ارز را کاهش داد. این پتانسیل به شرکتها و سرمایهگذاران کمک میکند تا برنامهریزی مالی بهتری داشته باشند و ارزش سرمایه خود را برای مدت طولانیتری حفظ کنند.
- یورو، تجارت بینالمللی را برای شرکتها آسانتر کرد. با استفاده از یک واحد پولی مشترک، شرکتها میتوانند به راحتی در سراسر منطقه یورو دست به تجارت بزنند.
- یورو به عنوان یک ارز پایدار و قابل اعتماد، سرمایهگذاران بینالمللی را جذب میکند و باعث افزایش ورود جریانهای سرمایه به منطقه یورو میشود.
یورو چه تاثیری بر بازار سرمایه اروپا گذاشت؟
یورو باعث افزایش نقدینگی در بازارهای مالی اروپا به ویژه، بازارهای اوراق قرضه و سهام شد، جایی که سرمایهگذاران میتوانند به راحتی در سراسر منطقه یورو سرمایهگذاری کنند. از این گذشته، حضور یورو باعث افزایش رقابت بین موسسههای مالی شد و به نوبه خود، زمینه را برای بهبود خدمات مالی و کاهش هزینهها برای مصرفکنندهها فراهم کرد. یورو به توسعه بازارهای بدهی هم کمک کرد و باعث شد که شرکتها و دولتها به راحتی از بازارهای مالی منطقه یورو برای تامین مالی استفاده کنند.
ارز یورو چه معایبی دارد؟
یورو با وجود مزیتهای زیادی که برای کشورهای اروپایی دارد، نقطهضعفهایی را هم با خود به دوش میکشد. از این دست میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
از دست دادن کنترل سیاستهای پولی
یکی از پیامدهای عضویت در اتحادیه اروپا، از دست دادن کنترل نرخ بهره است؛ چون این کار تنها توسط بانک مرکزی اروپا انجام میشود که شاید برای برخی از کشورها مناسب نباشد.
ناتوانی در کاهش ارزش پول
با وجود یورو، در مواقع بحران اقتصادی، کشورها نمیتوانند ارزش پول خود را کاهش دهند تا صادرات را تقویت کنند و اقتصاد خود را بهبود ببخشند.
هزینههای بالای تغییر به یورو
تغییر به یورو هزینههای زیادی را به همراه داشت، از جمله تولید پول جدید، تغییر سیستمهای حسابداری، نرمافزارها و حتی آموزش کارکنان.
ریسک شوکهای اقتصادی و سیاسی
نبود یک صدای واحد برای همه کشورهای عضو یورو میتواند مشکلات و تنشهایی را به همراه داشته باشد. با وجود گذشت چند سال، هنوز هم برخی از کشورها نتوانستند با شوک اقتصادی حضور یورو کنار بیایند. از این گذشته، در صورت فروپاشی مالی یک کشور عضو، کل سیستم، تحت تاثیر قرار میگیرد.
وجود محدودیت در هزینههای دولتی
پیوستن به اتحادیه یورو کشورها را مجبور میکند تا جلوی کسری بیش از اندازه بودجه را بگیرند. این موضوع در زمانهایی که کشور با چالشهای اقتصادی روبهرو میشود، توانایی دولتها را برای افزایش هزینهها و کمک به بهبود وضعیت اقتصادی، محدود میسازد.
چرا برخی از کشورهای اروپایی، عضویت در منطقه یورو را نپذیرفتند؟
برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا تصمیم گرفتهاند که به منطقه یورو نپیوندند، خودشان را از نوسان قیمت یورو دور کرده و همچنان از واحد پولی خودشان استفاده کنند. حتی انگلستان با وجود اینکه چندین سال عضو این اتحادیه بود، سرانجام در سال 2020 به طور کلی از آن خارج شد. این موضوع چند دلیل دارد که آنها را در ادامه، بررسی میکنیم.
تمایل به حفظ استقلال مالی
با پیوستن به اتحادیه یورو، بسیاری از بخشهای مالی یک کشور زیر نظر و اختیار این اتحادیه قرار میگیرد. این در حالی است که برخی از کشورها ترجیح میدهند کنترل کاملی بر سیاستهای پولی خود مانند تنظیم نرخ بهره، مدیریت تورم و کنترل ارزش پول ملی داشته باشند.
شرایط اقتصادی متفاوت
اوضاع اقتصادی تمام کشورهای اتحادیه اروپا به طور کامل با یکدیگر همخوانی ندارد. این موضوع میتواند مشکلات گوناگونی را برای کشورهای عضو این اتحادیه به وجود بیاورد و نشان دهد که شاید سیاستهای پولی یکسان برای همه کشورها مناسب نیست.
وجود ریسکهای اقتصادی و هزینههای پیوستن به این اتحاد
برخی از سران کشورهای اروپایی نگران هستند که پیوستن به منطقه یورو برای آنها با ریسکهای اقتصادی بیشتری به همراه باشد، به ویژه در مواقع بحران اقتصادی، اوضاع را بدتر کند. از این گذشته، برای پیوستن به این اتحادیه، کشورها باید خود را به استاندارد خاصی برسانند و این موضوعی است که برای همه کشورها خوشایند نیست.
یورو در بازار فارکس چه نقشی دارد؟
یورو یکی از مهمترین ارزها در بازار فارکس است و به عنوان دومین ارز پرمعامله پس از دلار آمریکا شناخته میشود. قیمت یورو در بازار فارکس به عوامل مختلفی مانند سیاستهای اقتصادی و مالی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، نرخ بهره و عرضه و تقاضا بستگی پیدا میکند.
یکی از معروفترین جفت ارزهای یورو، جفت ارز EUR/USD است که نشاندهنده نرخ تبادل یورو به دلار آمریکا است؛ مثلا اگر نرخ تبادل EUR/USD برابر با 1.10 باشد، یعنی برای خرید یک یورو باید 1.10 دلار آمریکا را پرداخت. این جفت ارز به دلیل حجم بالای معاملات و نقدینگی زیاد در میان تریدرها شهرت زیادی دارد. علاوه بر EUR/USD، جفت ارزهای دیگری هم وجود دارند که شامل یورو میشوند، مانند:
- EUR/GBP (یورو به پوند بریتانیا)
- EUR/JPY (یورو به ین ژاپن)
- EUR/CHF (یورو به فرانک سوئیس)
- EUR/AUD (یورو به دلار استرالیا)
این جفت ارزها علاوه بر عوامل اقتصادی و سیاسی جاری در اتحادیه یورو، تحت تاثیر عوامل اقتصادی و سیاسی کشورهای مقابل هم قرار دارند؛ مثلا در جفت ارز یورو به پوند بریتانیا، باید در کنار بررسی تحولات اتحادیه یورو، مراقبت تحولات اقتصادی و سیاسی بریتانیا هم باشید.
قیمت يورو چه تاثیری بر بازار سرمایه جهانی میگذارد؟
اروپا، بخش بزرگی از جهان است و یورو به عنوان ارز مشترک بخش زیادی از اروپا تاثیر قابل توجهی بر بازار سرمایه جهانی دارد. برخی از این تاثیرها عبارتند از:
- نوسان قیمت یورو در برابر ارزهای اصلی مانند دلار آمریکا، ین ژاپن و پوند استرلینگ تاثیر زیادی بر تجارت، سرمایه گذاری و جریانهای سرمایه جهانی میگذارد.
- از یورو به عنوان یکی از ارزهای اصلی در بازارهای اوراق قرضه بینالمللی هم استفاده میشود. این موضوع به شرکتها و دولتها امکان میدهد تا از بازارهای مالی جهانی برای تامین مالی استفاده کنند.
- یورو به عنوان یک ارز پایدار و قابل اعتماد، سرمایه گذاران بینالمللی را جذب میکند. این موضوع، جریانهای سرمایه را به منطقه یورو میکشاند و باعث رونق بیشتر اقتصادی در این بخش میشود.
- نوسان قیمت یورو میتواند روی بازارهای سهام جهانی هم تاثیر داشته باشد؛ مثلا تقویت یورو میتواند صادرات شرکتهای اروپایی را کاهش دهد؛ چون محصولات آنها در بازارهای بینالمللی گرانتر میشوند. این کاهش در صادرات میتواند باعث کاهش درآمد و در نتیجه کاهش قیمت سهام این شرکتها شود.
پیشبینی آینده قیمت یورو؛ مثبت یا منفی؟
در این بخش میخواهیم نمایی از وضعیت قیمت یورو را در سال 2024 و پیشبینی آن را در سال 2025 در اختیار شما بگذاریم. این تحلیل از چند بخش تشکیل میشود که هر کدام نکتههایی را برایتان دارد.
بررسی اقتصاد منطقه یورو در سال 2024
اقتصاد منطقه یورو در ابتدای سال ۲۰۲۴ بیش از آنچه که پیشبینی میشد، رشد را تجربه کرد و حتی اطلاعات جدید، نشاندهنده رشد مداوم در کوتاهمدت با سرعتی بیشتر از پیشبینیهای قبلی است. این موضوع به دلیل درآمد واقعی قابل تصرف با رشد قوی دستمزدها، افزایش تدریجی اعتماد سرمایه گذاران و بهبود شرایط تجاری بود که به افزایش مصرف و بهبود وضعیت اقتصادی در طول سال ۲۰۲۴ کمک کرد. انتظار میرود با افزایش تقاضای خارجی، قیمت یورو همچنان به رشد خود ادامه دهد و از افزایش صادرات منطقه یورو حمایت کند.
در میانمدت، تاثیر منفی سیاستهای پولی گذشته به تدریج کم میشود و رشد فعالیتهای اقتصادی در کنار بازار کار قدرتمندتر، نرخ بیکاری را به سطحهایی پایینتر هدایت میکند. البته این چشمانداز رشد در سال 2025 مقداری کم میشود و در سال 2026 در همان سطح باقی میماند.
در سال 2024، قیمت یورو در برابر دلار آمریکا به اندازه ۰.۳٪ کاهش یافت که منعکسکننده قدرت اقتصادی و رشد مداوم اقتصاد آمریکا و حرکتهایی است که فدرال رزرو روی نرخ بهره ایالات متحده داشت. با این حال، به صورت اسمی، قیمت یورو در برابر ین ژاپن، فرانک سوئیس، کرون سوئد و تا حدی کمتر، پوند استرلینگ افزایش یافته است.
چین، یورو و سناریوهای پشت این دو
سناریوهای مختلفی برای رشد اقتصادی چین و تاثیر آن بر تورم منطقه یورو و ایالات متحده بررسی شدهاند. این سناریوها نشان میدهند که کاهش قیمت صادرات چین میتواند تاثیر مستقیمی بر کاهش قیمت واردات در منطقه یورو و ایالات متحده داشته باشد و از طریق کانالهای مختلف، تورم در این مناطق را تحت تاثیر بگذارد. دو سناریوی اصلی برای این موضوع وجود دارند که یکی مثبت و دیگری منفی است.
در سناریوی مثبت، تاثیر عملکرد اقتصادی چین بر تولید ناخالص داخلی (GDP) و تورم در منطقه یورو و ایالات متحده مثبت اما کم است. کاهش قیمتهای صادراتی چین باعث کاهش تولید داخلی و تقاضای خارجی در منطقه یورو و ایالات متحده میشود؛ اما این اثرات منفی با افزایش تقاضای چین از بین میروند.
همچنین، کاهش قیمتهای واردات محصولاتی غیر از انرژی با افزایش قیمت نفت و تقاضای بیشتر، ناپدید میشود و تاثیر مثبت کمی بر تورم در ایالات متحده و منطقه یورو میگذارد. حالا بیایید نگاهی به بخش منفی این ماجرا بیندازیم. در این سناریو، چین با صادرات ارزانتر روی منطقه یورو تاثیر میگذارد باعث کاهش تولید داخلی آن میشود.
دلار در برابر یورو، افزایش یا کاهش؟
تحلیلهای اخیر توسط کارشناسهای اقتصادی نشان میدهند که در سالهای 2024 و 2025 قیمت یورو در برابر دلار آمریکا نوسانهایی مثبت را تجربه میکند. بیشتر تحلیلگران انتظار دارند که قیمت یورو به دلار تا پایان سال 2025 به حدود 1.1449 برسد.
در سناریوی خوشبینانه، این نرخ میتواند تا قبل از سال 2027 رقم 1.296 را هم لمس کند. البته، نرخ بهره، تورم، دادههای اشتغال، تجارت و جریانهای سرمایه از جمله عواملی هستند که بر نرخ یورو به دلار تاثیر میگذارند و میتوانند این پیشبینی را تغییر دهند. همچنین، ریسکهای مربوط به رویدادهای غیرقابل پیشبینی هم نقش مهمی در تعیین این قیمت دارند.
یورو، ارزی ارزشمند و استراتژیک در اروپا و جهان
در این مقاله با ارز یورو، قیمت آن و چالشهایی که برای آیندهاش پیشبینی میشوند آشنا شدید. نکته مهمی که باید در مورد قیمت یورو در نظر داشته باشید این است که این ارز در کنار دلار آمریکا، دو قدرت غیرقابل انکار مالی را به نمایش میگذارند که در گذر زمان، رشد را تجربه میکنند؛ بنابراین، اگر در سال آینده به فکر سرمایه گذاری روی یورو هستید، با در نظر گرفتن مواردی مانند مدیریت ریسک، مدیریت سرمایه و اهداف مالیتان میتوانید یورو را هم در سبد سرمایه گذاریتان قرار دهید.
البته همیشه این موضوع را در نظر داشته باشید که پیشبینی رشد یک ارز حتی ارز قدرتمندی مثل یورو هیچوقت به معنای رخ دادن واقعی آن پیشبینی نیست و فقط نمایی از احتمالی است که میتواند در آینده رخ دهد؛ بنابراین، همیشه در تمام سرمایه گذاریهایتان و به ویژه، هنگام ترید در فارکس، ظرفیت ریسک پذیری خود را در نظر داشته باشید و فراتر از آن دست به ترید و سرمایه گذاری نزنید.
حالا شما بگویید
آیا تا به حال تجربهای از ترید روی جفت ارز یورو/دلار داشتهاید؟ در بخش نظرات همین مقاله، منتظر خواندن تجربه شما هستیم.